Beslenme ve Diyetetik Kısmı Arş. Gör. Kübra Şahin, insanlarda bulunan mikroorganizmaların tamamına verilen isim olan mikrobiyota kavramı hakkında açıklamada bulundu. Mikrobiyotanın içimizde ve dışımızda yaşayan bakteriler, virüsler, mayalar ve parazitler üzere tüm organizmaları kapladığını tabir eden Şahin, her bölgenin farklı mikrobiyotası olduğu üzere bedende en fazla mikroorganizmayı barındıranın bağırsak mikrobiyotası olduğunu aktardı.

Tam buğday, arpa, çavdar önerisi

Besin alımı ile bağırsak mikrobiyotası ortasında güçlü bir etkileşim olduğunu tabir eden Şahin, ”Mikrobiyotanın en değerli güç kaynağı diyet ile alınan karbonhidratlardır. Diyetin prebiyotik özellik gösterebilen karbonhidratlardan güçlü olması gerekmektedir. Prebiyotiklerin mikrobiyota kompozisyonunu değiştirerek bağırsak mikrobiyota fermantasyonunu güzelleştirdiği görülmüştür. Bu karbonhidratların kaynakları ortasında tahıllar kümesinde tam buğday, arpa, çavdar, yulaf, karabuğday ve kepekli pirinç; meyveler kümesinde muz, elma, çilekler ve üzüm; sebzeler kümesinde hindiba, enginar, yerelması, kuşkonmaz, kereviz, soğan, sarımsak, pırasa, domates ve hardal bitkisi; yağlı tohumlardan keten tohumu, badem, fıstık, ceviz ve zeytin sayılabilmektedir. Diyetle posa alımının artmasının ise bağırsak mikrobiyotası çeşitliliğini artırdığı bilinmektedir.” dedi.

“Yüksek proteinli diyetler yüksek hayvansal yağ ve düşük karbonhidrat alımı gerektirdiği için inflamasyon ve kolorektal kanser için riskli bir bağırsak ortamı oluşturmaktadır. Bağırsak mikrobiyotasının düzenlenmesinde diyetle hayvansal protein alımının gereksinme ile sonlandırılması ve bitkisel protein kaynaklarının da diyete eklenmesi kıymetlidir.”

Faydalı bakterileri azaltıyor

Diyet yağlarının mikrobiyota popülasyona tesirinde diyet yağ ölçüsü ve tipi kıymetli olduğunu belirten Şahin, yüksek yağlı diyetlerin, mikrobiyotada faydalı bakteri sayısını değerli oranda düşürdüğünü söyledi.

Tam buğday, mısır bazlı tam tahıl ve arpa gevrekleri ile yulafın tüketimiyle mikrobiyotada mikrobiyal çeşitlilik ve sayısında kıymetli oranda artış görüldüğünün de altını çizen Şahin, bu tesirin tam tahılların prebiyotik özellik göstermesi, yağ içeriğinin düşük olmasından kaynaklandığını belirtti.

Badem ve fıstık üzere yağlı tohumların tüketilmesiyle, hem mikrobiyal çeşitliliğin hem de faydalı bakterilerin sayılarının arttığını söyleyen Şahin, kelamlarını şu tekliflerle noktaladı: “Yaban mersini, böğürtlen, elma ve muz üzere meyvelerin de bakterilerinin oranlarını artırmasıyla mikrobiyota üzerine olumlu tesirleri olmuştur. Meyve, zerzevat, tam tahıl, çay, kahve, kakao üzere çeşitli bitkisel kaynaklı besinlerde yaygın olarak bulunan polifenoller, farklı tesir düzenekleri ile mikrobiyotayı olumlu tarafta etkilemektedirler. Probiyotikler, mikrobiyotanın düzenlemesinde en tesirli casuslar olarak kabul edilir. Bunun yolu da fermente süt eseri, yoğurt, kımız, kimi peynirler, boza, tarhana, turşular, soya eserleri, hardaliye, şalgam, sofralık zeytin üzere fermente besinlerin diyetle tertipli olarak tüketilmesidir. Probiyotiklerin mikrobiyota fermantasyonunu güzelleştirdiği, bağırsaktaki bakteri kompozisyonunu değiştirerek gastrointestinal sistem hastalıklarında tedavi edici tesiriyle pek çok hastalık üzerinde olumlu tesirleri vardır. “